Quantcast
Viewing all articles
Browse latest Browse all 155

Το έκδυμα των πραγμάτων


Υπάρχει μια γλώσσα απορημένη. Μόνον αυτή υπάρχει. Μια ριζική εκκεντρικότητα που διαπλάθει και διαπλάθεται από μιαν άνιση διαλεκτική. Μια μετέωρη συν-κίνηση που εγκαταλείπει το υποκείμενό της στην εκθετότητα του περιβάλλοντός του. Ενός γλωσσικού περιβάλλοντος που διανοίγεται εξελισσόμενο στον εαυτό του. Περίκλειστο. Πτυχωμένο στις πιο μύχιες λάμψεις του. Καταβυθιζόμενο. Αδιάθετο στην ενατένισή του και γι αυτό αναπαράστατο. Ένα είναιτου κόσμου πέραν του κόσμου, ένα αυτόπέραν του εαυτού, ένα άλλοπέραν του άλλου.

Στο video “Μια στιγμή τίποτατου Παντελή Χανδρή ένα ελάφι μένει μετέωρο και σαστισμένο στη νυχτερινή του αποκάλυψη. Όχι μιας οποιασδήποτε νύχτας αλλά αυτής της νύχτας του κόσμου. Ένα σκληρό και επίμονο φως διαγράφει το τοπίο και καταυγάζει το μετεωρισμό του ελαφιού. Το μετεωρισμό μιας ακραίας και ακαριαίας συνείδησης που ακινητοποιεί το υποκείμενο της στο συμβάν που την διεγείρει. Μια απειλή που ελοχεύει και αντανακλάται και στο βλέμμα του ελαφιού. Σ'ένα απόκοσμο βλέμμα, σ'ένα βλέμμα που ανήκει στην καταγωγική του σκοτεινότητα, στο αναμνημόνευτο των εικόνων του. Η φύσηδεν είναι ο περίγυρος της ύπαρξης, ο κήπος του κόσμου μας, η εντοπιότητα των αισθημάτων μας, αλλά μια απαραμείωτη διαφορά που εγείρεται. Μία διάνοιξη που εκθέτει τα σημεία της, τις σκοτεινές της διελεύσεις. Η ύπαρξη εμπιστεύεται τα ίχνη. Το ένα ίχνος μετά το άλλο, αυτή η παρασιτική γλώσσα της διασποράς, της απομάκρυνσης, του ανεντόπιστου πεδίου. Το κατακτημένο ίχνος είναι και το ίχνος της απορίας, το ίχνος που μετεωρίζει την ύπαρξη στην αμεσότητα του εγγεγραμμένου του πεδίου. Είναι η αμεσότητα της φύσης που υποκρίνεται το φυσικό, αποκρύπτοντας την αληθή της φύση που είναι μια κατασκευασμένη γλώσσα και τώρα η γλώσσα της μετωνυμίας και των ποιητικών μεταφορών. Μια γλωσσική υπερβολή, που διαστρέφει τη σιωπή του κόσμου στη σκηνή της φωτοχυσίας του. Γιατί η διαφορά του κόσμου δεν είναι μια φυσική διαφορά αλλά μια γλωσσική διαφορά. Μια τανυσμένη σιωπή που αποκαθαίρεται στις υπερβάσεις της, στον ρηματικό της μετατονισμό, στην αστραποβόλα εκφορά της. Αυτό το απόκοσμο της γλώσσας, η αποκαλυπτική της φύση, ο μόνος τρόπος του να υπάρχει κανείς στον κόσμο, να μην υπάρχει, να εγγράφει την ετερότητά του, την ξ-ενικότητα του ίχνους του.

Η ακαριαία αυτή τομή είναι και το comma της ακραίας συνείδησης. Της συνείδησης του θανάτου. Ιχνηλατώ σημαίνει ιχνογραφώ την απώλεια, το ζωτικό σθένος αυτής της απώλειας. Μια ζωικότητα που περιζώνεται την απουσία και γίνεται ολόκληρη μια φλογισμένη μορφή της επιθυμίας. Ένα αντίσκηνο από μια κουβέρτα επιβίωσης, διαγράφει στο χώρο της έκθεσης το δικό του απαστράπτοντα τόπο. Ένα αντίσκηνο που δεν στερεώνεται όμως στο έδαφος αλλά μετεωρίζεται κι αυτό στην εξιστάμενη θέση του. Στον ίδιο χώρο και το έκδυμα του ελαφιού, απ'το ίδιο απαστράπτον υλικό και στην ίδια μετέωρη θέση. Ένα υλικό που εκθέτει και την απειρία του σημαίνοντός του. Η ζωή είναι αυτή η επιδερμίδα που αντιστέκεται και διαπερνάται απ'το Έξω που την κατέχει. Η επιδερμίδα μιας απειλημένης ζωής που εγγράφεται στα ίχνη της απόσυρσής της. Η επιβίωση μέσα σ'αυτό το σκηνικό του θανάτου δεν μπορεί παρά να είναι η υπόμνηση της κυριαρχίας του, η υπερέκθεση των σημείων του, οι ανεπανάληπτες και συσσωρευμένες εγγραφές του πάνω στο σώμα του Πραγματικού. Διαρκώ· σημαίνει παραδίδομαι στην ακαριαία λάμψη του θανάτου. Ενσωματώνομαι στη λήθη του. Όπως οι γύψινες αρχιτεκτονικές δομές του Χανδρή που ενσωματώνουν αποκρύπτοντας τον φυσικό τους περίγυρο. Ό, τι τις στερεώνει είναι κι αυτό που τις δοκιμάζει. Εγκιβωτίζουν τον κόσμο στη ρηματική τους ακολουθία, απ'όπου και αναδύεται μια κορυφή, η αιχμή ενός βράχου, ενδείξεις όλα του φυσικού, του απροσδόκητα Άλλου. Διαρκώ·σημαίνει αποσύρομαι, ιχνογραφώ τον κόσμο, μέσα απ'την παραπλανητική διαφάνεια της επιβιωτικής συνθήκης, του φυσικοποιημένου μου δέρματος. Διαρκώ. Αποσύρομαι. Καιροφυλακτώ. Περιμένω την ώρα. Την ύστατη στιγμή μίας απεύθυνσης οριστικής.

Ο μετεωρισμός των πραγμάτων επιδεινώνεται απ'το ουράνιο στερέωμά τους. Τα αποχωρισμένα εκδύματα του Παντελή Χανδρή αναρτώνται από δομές αστρικών σχηματισμών. Δομές που δεν ανήκουν σε καμιά στερέωση παρά στον ίλιγγο μόνο της μοναδικής διασποράς τους. Ένα αθεμελίωτο στερέωμα που εγγράφει στην ατελεύτητη προοπτική του την αρχαιολογία των γεγονότων. Μια ανεπανάληπτη, συμπαντική εγγραφή σ'ένα ακαθόριστο και ακαταπόνητο πεδίο που επιστρέφει το χρόνο στην εσχατολογική του απαρχή. Οι αστρικοί σχηματισμοί του Χανδρή δεν στερεώνουν τόσο μιαν αλήθεια, όσο μια γυμνή εμπειρία. Διαγράφουν ένα ερημικό τοπίο, προσφερόμενο στην ανοικτότητα που το περιβάλλει και στις σκοτεινές του αντηχήσεις. Σε μια διάνοιξη που δοκιμάζει τον τόπο στα όρια της πυρηνικής του κατακρήμνισης. Η διάνοιξη αυτή δεν περιγράφει μια ολότητα, μια κατηγορία της εμπειρίας, όσο ένα ρίγος που ρηγματώνει το σώμα του Πραγματικού και το καταγαύζει. Οι αστρικές ακολουθίες καλούν τον κόσμο στην έκ-βασή του, στην απονενοημένη του έξοδο. Αυτή η εκ-στατικότητα που αισθανόμαστε αποσβολωμένοι κάτω απ'τον έναστρο ουρανό, αφηρημένοι και αφημένοι στην αρπαγή της σαγήνης του.

Ό, τι αποχωριζόμαστε σ'αυτή την αρπαγή είναι το έκδυμα του νοήματος, η καθιερωμένη μας ιστορικότητα. Ένας δερμάτινος χιτώνας που εγκαταλείπεται. Μια χειρονομία θανάτου που μας αποδίδει σε μια νέα ζωή. Μια εν κενώ, ζωή του καινού. Μια έξοδος προς τον εσώτατο πυρήνα. Μια καινοφάνεια που αποδίδει το υπάρχεινστη γυμνότητά του, στη συμπαντική του εν-οντότητα. Το Εν μιας κοσμικής εμπειρίας που διαθέτει τη διαφάνειά του στην ολότητα του περιβάλλοντός του. Η εξωτερική αδιαφάνεια του υλικού των εκδυμάτων του Χανδρή, αυτή η απαστράπτουσα, extraterrestrial, υλικότητα της survival blanket, απ'την εσωτερική της πλευρά έχει μια απόκοσμη, αφαιρετική, διαφάνεια, μια μυστική θέαση της κοσμικής παράστασης. Μια θέαση που γίνεται όμως και το όριο της εγγύτητάς του Άλλου, η αδυνατότητα της εμπειρίας του. Μια ασύλληπτη θέση που καθορίζει το είναιμου, τα όρια της κοσμικής μου μοναξιάς.

Στην επικράτεια αυτής της αδυναμίας η τέχνη καθίσταται ένα γλωσσικό συμβάν που επαγρυπνεί και διαφυλάττει. Ένα κατώφλι, που το διέρχεται όλη η αρνητικότητα του κόσμου. Η είσοδος σ'αυτό το κατώφλι είναι και η έξοδος του κόσμου στο Έξω του κόσμου. Αλλά και πάλιν αυτό το Έξω, όπως θα πει ο Blanchot, είναι ήδη μέσα. Μέσα σε όλα τα κατώφλια του κόσμου. Αυτή η επιδερμίδα του εκδύματος που είναι και το σύνορο του μέσα προς το έξω αλλά και του έξω προς το μέσα. Ένα αδιαπέραστο, παλλόμενο, ίχνος που μόνο στη λύση της συνέχειάς του ο κόσμος ανακτά και την απολεσθείσα του ενότητα. Ο κόσμος·είναι όλα τα κατώφλια της ύπαρξης αλλά κι αυτό το μοναδικό της κατώφλι. Η τέχνη·είναι το έκδυμα των πραγμάτων, η απογύμνωσή τους, η αντεστραμμένη τους πλευρά. Ένα κρυπτογράφημα του κόσμου που διανοίγεται στο φέγγος των σκοτεινών του αντανακλάσεων. Και γι αυτό το συμβάν της απόκρυψης, της κατάχωσης, του ενταφιασμού. Η τέχνη δεν διαβάζει το κόσμο, τον απογυμνώνει απ'το νόημα του, τον αφιερώνει στη λήθη, στο μη είναιτου ονόματός του. Είναι μια γραφή πέραν της γραφής, και γι αυτό η δυνατότητα κάθε γραφής, το μοναδικό ανεγγράψιμο ίχνος της.


Pantelis Chandris, “Stealth”, Elika Gallery, 05.03 – 18.04.2015


Viewing all articles
Browse latest Browse all 155

Trending Articles